Rừng Xà Nu là một truyện ngắn của Nguyễn Trung Thành với bút danh là Nguyên Ngọc được sáng tác năm 1965. Bài viết sau đây, VerbaLearn sẽ giúp độc giả phân tích tác phẩm truyện ngắn Rừng Xà Nu theo nhiều góc cạnh khác nhau.
Dàn ý phân tích Rừng Xà Nu
Mở bài
- Rừng xà nu là truyện ngắn mang đậm màu sắc sử thi của nhà văn Nguyễn Trung Thành tiêu biểu cho đề tài theo thiên hướng sử thi và lãng mạn của văn học Việt Nam thời kì bấy giờ giai đoạn 1945-1975.
- Truyện ngắn Xà Nu là tác phẩm đặc sắc của nhà văn được bộc lộ sâu sắc nhờ sự độc đáo và sự khéo léo trong tạo hình của hình tượng cây xà nu, đậm nét cùng hình tượng người anh hùng lí tưởng qua nhân vật Tnú.
Thân bài
+) Nhà văn Nguyễn Trung Thành thật tài tình tinh tế khi chọn hình tượng cây xà nu để làm điểm nhấn cho tác phẩm văn học của mình. Cây xà nu nổi tiếng và gần gũi với mảnh đất và con người Tây Nguyên. Nó thể hiện, tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, tình thần dũng cảm, ý chí quyết cường tinh thần đấu tranh chống lại đế quốc Mỹ ở thời chiến, gắn với sự kiện trọng đại là dân làng Xô man.
+) Rừng xà nu là hình ảnh trung tâm xuyên suốt toàn bộ tác phẩm và góp phận thể hiện tư tưởng chủ đề của nhà văn gửi tới độc giả.
+) Dân làng Xô Man lấy gỗ xà nu, khói xà nu nhuộm màu đen bảng để học chữ, lửa xà nu xà nu chiếu sáng mỗi gian nhà.
+) Những cây đuốc xà nu chiếu sáng cho nhân dân để dân làng chuẩn bị vũ khí đế đồng khởi.
+) Cả rừng xà nu ưỡn thân mình để bao bọc, chở che và bảo vệ buôn làng Xô Man khỏi những trận bom của địch, hàng vạn cây, không có cây nào là không thương tích.
+) Hình ảnh cây xà nu sinh sôi nảy nở nhanh mạnh mạt ngàn: “sinh sôi nảy nở khỏe…ham ánh sáng mặt trời”, trải dài ra “đến hết tầm mắt…nối tiếp tới chân trời”.
+) Cây xà nu có sức sống mãnh liệt: “cạnh một cây mới ngã gục đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh, ròn, hình nhọn như mũi tên lao thẳng lên bầu trời”, “có những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt những mũi lê”, “đại bác không giết nổi chúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng”
+) Hình tượng cây xà nu mang vẻ đẹp tương ứng, song hành với các thế hệ cách mạng nối tiếp của những anh hùng dũng cảm tiếp nổi của người dân buôn làng Xô Man.
+) Những cây xà nu cổ thụ đại diện cho những tầng lớp người gia, từng trải như cụ Mết: Chúng không thể bị quật ngã bởi gió bão, như cụ Mết chính là chỗ dựa tinh thần cho cả buôn làng.
+) Những cây xà nu trưởng thành đang giai đoạn phát triển mạnh mẽ tràn đây năng lượng tượng trưng cho lớp trẻ đầy nhiệt huyết như Tnú, Mai, Dít: vết thương bom đạn mau lành như trên thân thể cường tráng, hình ảnh lưng Tnú bị chém ngang dọc nhưng cũng lành lại thành sẹo rất nhanh.
+) Những cây xà nu mới mọc tượng trưng cho hình ảnh thiếu nhiên như bé Heng: “cây xà nu mới mọc lên khỏi mặt đất đã nhọn như mũi tên, mũi lê”, như bé Heng tuy còn nhỏ đã dũng cảm bước tiếp cha anh.
+) Thế hệ này ngã xuống sẽ có lứa trẻ tuổi đầy khát vọng, sức sống mãnh liệt ý chí kiên cường của thời niên thiếu đứng lên đấu tranh giành tự do “bên cạnh một cây xà nu ngã gục đã có 4 đến 5 cây con mọc lên”.
+) Những nỗi đau, những vết thương tích mà cây xà nu phải chịu đó cũng chính là những nỗi đau của người dân nơi đây phải trải qua và chống chọi với sự khốc liệt tàn ác của chiến tranh: “ có những cây bị chặt ngang mình… ở chỗ vết thương nhựa ứa ra dồi dần bầm lại đặc quyền thành từng cục máu lớn…”
+) Như hình ảnh anh Xút, bà Nhan bị chặt đầu treo lên cây vả.
+) Mai và đứa con bị tra tấn bằng gậy sắt đến chết.
+) Hình ảnh 10 đầu ngón tay Tnú bị đốt bằng nhựa xà nu đến mức chỉ còn 2 đốt.
- Nghệ thuật ẩn dụ độc đáo về sức sống bất diệt, tinh thần bất khuất, sức mạnh vùng dậy của dân làng Xô Man trong phong trào đấu tranh vũ trang.
- Cả ngọn đồi xà nu hàng trăm cây gắn bó với nhau như cộng đồng người Tây Nguyên đoàn kết đánh giặc.
- Cả cánh rừng bạt ngàn không bao giờ chịu khuất phục trước sự đe dọa uy hiếp của kẻ thù. “Cây mẹ ngã xuống, cây con mọc lên, đố nó giết hết cánh rừng này”
- Khu rừng xà nu hàng trăm năm, rừng cây xà nu sinh sôi nảy nở, ham ánh sáng mặt trời như những con người Tây Nguyên chân chất khao khát tự do.
→ Kết cấu đầu cuối tương ứng ở đầu kết thúc câu chuyện đều nhắc tới những hình ảnh rừng xà nu bạt ngàn, hùng vĩ tạo nên màu sắc sử thi cho toàn bộ tác phẩm.
Kết bài
- Cảm nhận của bạn về hình tượng cây xà nu và tổng quát hơn là cánh rừng xà nu bạt ngàn.
- Hình tượng xà nu là mô típ chủ đạo trung tâm cho toàn bộ tác phẩm là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt, tình thần bất khuất phẩm chất tốt đẹp ý chí chiến đấu quật cường của dân làng Xô Man.
Phân tích Rừng Xà Nu mẫu 1
Rừng xà nu là truyện ngắn mang đậm sắc màu sử thi của nhà văn Nguyễn Trung Thành, được sáng tác năm 1965 – giai đoạn quyết liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân miền Nam. Truyện không chỉ tái hiện không khí dữ dội mà hào hùng, sự kiên cường bất khuất của dân làng Xô Man lúc bấy giờ mà còn khẳng định, ca ngợi những vẻ đẹp, phẩm chất anh hùng trong mỗi con người Tây Nguyên nói chung, trong con người Việt Nam nói riêng. Truyện ngắn Xà Nu là tác phẩm đặc sắc của nhà văn được bộc lộ sâu sắc nhờ sự độc đáo và sự khéo léo trong tạo hình của hình tượng cây xà nu, đậm nét cùng hình tượng người anh hùng lí tưởng qua nhân vật Tnú. Quá trình trưởng thành của Tnú cũng chính là hình ảnh biểu tượng cho quá trình trưởng thành của cách mạng miền Nam đi từ đấu tranh tự phát đến đấu tranh tự giác, giành độc lập, giải phóng dân tộc.
Khái quát toàn bộ tác phẩm, hình tượng xà nu bao trùm mạch sống sức mạnh tâm hồn của tác phẩm. Nhà văn đã tài tình tinh tế trong việc lựa chọn tạo hình cho tác phẩm của mình bằng hình ảnh cây xà nu, những cây xà nu, cánh rừng xà nu luôn hiện hữu trong tâm trí của nhà văn khi nhà văn cầm bút sáng tác ra tác phẩm này. Hình ảnh xà nu là hình tượng thiên nhiên, chiếm toàn bộ và là vị trí quan trọng trong mạch văn của tác phẩm. Từ nhan đề mở đầu cho đến kết thúc hình ảnh xà nu được lặp lại nhiều lần để tạo nên một không gian đặc trưng của núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ.
Khi nhắc đến Tây Nguyên- mảnh đất đầy nắng và gió mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, đồi núi rừng hùng vĩ và thơ mộng, với những con người kiên cường, bất khuất và là nguồn cảm hứng cho biết bao nhà văn làm nơi sáng tác ra những tác phẩm văn học đi vào lòng người. Những nghệ sĩ đã thả tâm hồn mình vào thơ ca, văn chương và mượn hình ảnh núi rừng Tây Nguyên là nơi sáng tác và thỏa sức thể hiện tài năng và sự tinh tế trong những bài văn của mình. Chẳng hạn như Ngọc Anh có bóng cây Kơ Nia như nổi lòng thổn thức thiết tha của tình yêu thủy chung son sắt, Thu Bồn có bài ca chim Chơ-rao, ngân vang bản tình khúc hát ngân nga trong trẻo thấm đượm tình người thời chiến. Còn riêng Nguyễn Trung Thành lại đem đến cho ta hình tượng những cánh rừng xà nu bạt ngàn tiếp nối những anh hùng cách mạng chạy đến chân trời như sức sống mãnh liệt bất diệt của con người Tây Nguyên trong thời kì kháng chiến chống đế Quốc Mĩ cứu nước. Truyện ngắn Rừng xà nu không chỉ những nhân vật như cụ Mết, Tnú, Mau tạo nên ấn tượng sâu sắc về tinh thần của thanh niên trẻ, ý chí chiến đấu kiên cường, bản lĩnh, mãnh liệt chiến đấu chống trả kẻ thù xâm lược. Hình tượng xà nu đặc sắc bao trùm toàn bộ câu truyện ngắn bằng lối hành văn độc đáo, tạo hình ấn tượng, tinh tế của nhà văn khi miêu tả chân thật và chi tiết bằng ngôn ngữ đậm chất sử thi với niềm đam mê mãnh liệt và nhà văn 20 lần nhắc đến hình ảnh xà nu trong tác phẩm. Cây xà nu bao hàm tất cả gắn bó tất cả mọi sinh hoạt đời thường cũng như tâm trạng niềm vui nỗi buồn và ý chí kiên cường, bất khuất, sự hi sinh của họ trong những cuộc chiến đấu đầy mất mát của chiến tranh lúc bấy giờ. Rừng xà nu mang tâm hồn, linh hồn của người dân Tây Nguyên.
Xuyên suốt tác phẩm là một câu chuyện dài, nhiều đau thương mất mát và ý chí kiên cường, tình thần dũng cảm như một bản hùng ca nói về cuộc đời của nhân vật Tnú nói riêng và cuộc đời dân làng Xô Man nói riêng cũng chính là hình tượng cây xà nu. Khu rừng xà nu là tượng trưng cho những con người, linh hồn vừa là nhân chứng lịch sử mãi trường tồn với thời gian là nơi chứng kiến biết bao bản hùng ca, cùng cam cộng khổ, chịu đựng mọi gian nan vất vả đau thương bởi chính sự khốc liệt của chiến tranh và sự tàn ác của đế quốc Mỹ xâm chiếm nước ta. Nhưng những cánh rừng xà nu vẫn sừng sững, cường tráng vươn mình đón ánh nắng sớm mai để sinh tồn và bất chấp nén mọi nỗi đau để cùng dân tộc ta vượt qua thời kỳ kháng chiến đầy gian nan thử thách với khát vọng giải phóng dân tộc, phẩm chất những người anh hùng dân làng Xô Man trong thời chiến.
Các hình ảnh cây xà nu hiện lên với chất thơ hào hùng từ nhan đề cho đến mở đầu và kết thúc câu chuyện hình ảnh “hàng vạn cây xà nu” “sinh sôi nảy nở”, “rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra, che chở cho làng,…” đến hết tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài những đồi xà nu nối tiếp chân trời”. Xà nu là biểu tượng cho con người, tâm hồn, sự sống mãnh liệt bất diệt của dân tộc Tây Nguyên. Nhà văn tinh tế trong cách tạo dựng hình ảnh độc đáo về rừng xà nu miêu tả như một con người với sự soi sáng gợi ra những ước mơ khát vọng sống, khát vọng độc lập hòa bình của dân làng Xô Man để chống lại sự tàn ác của kẻ thù xâm lược.
Dân làng Xô Man lấy gỗ xà nu, khói xà nu nhuộm màu đen bảng để học chữ, lửa xà nu xà nu chiếu sáng mỗi gian nhà.Những cây đuốc xà nu chiếu sáng cho nhân dân để dân làng chuẩn bị vũ khí đế đồng khởi. Cả rừng xà nu ưỡn thân mình để bao bọc, chở che và bảo vệ buôn làng Xô Man khỏi những trận bom của địch, hàng vạn cây, không có cây nào là không thương tích. Hình ảnh cây xà nu sinh sôi nảy nở nhanh mạnh mạt ngàn: “sinh sôi nảy nở khỏe…ham ánh sáng mặt trời”, trải dài ra “đến hết tầm mắt…nối tiếp tới chân trời”.
Cây xà nu có sức sống mãnh liệt: “cạnh một cây mới ngã gục đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh, ròn, hình nhọn như mũi tên lao thẳng lên bầu trời”, “có những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt những mũi lê”, “đại bác không giết nổi chúng, những vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng”
Hình tượng cây xà nu mang vẻ đẹp tương ứng, song hành với các thế hệ cách mạng nối tiếp của những anh hùng dũng cảm tiếp nổi của người dân buôn làng Xô Man. Những cây xà nu cổ thụ đại diện cho những tầng lớp người gia, từng trải như cụ Mết: Chúng không thể bị quật ngã bởi gió bão, như cụ Mết chính là chỗ dựa tinh thần cho cả buôn làng. Những cây xà nu trưởng thành đang giai đoạn phát triển mạnh mẽ tràn đầy năng lượng tượng trưng cho lớp trẻ đầy nhiệt huyết như Tnú, Mai, Dít: vết thương bom đạn mau lành như trên thân thể cường tráng, hình ảnh lưng Tnú bị chém ngang dọc nhưng cũng lành lại thành sẹo rất nhanh. Những cây xà nu mới mọc tượng trưng cho hình ảnh thiếu nhiên như bé Heng: “cây xà nu mới mọc lên khỏi mặt đất đã nhọn như mũi tên, mũi lê”, như bé Heng tuy còn nhỏ đã dũng cảm bước tiếp cha anh.
Thế hệ này ngã xuống sẽ có lứa trẻ tuổi đầy khát vọng, sức sống mãnh liệt ý chí kiên cường của thời niên thiếu đứng lên đấu tranh giành tự do “bên cạnh một cây xà nu ngã gục đã có bốn đến năm cây con mọc lên”. Những cây xà nu có sức sống thật mãnh liệt, không gì tàn phá nổi: “Cạnh một cây xà nu mới ngã gục, đã có bốn năm cây con mọc lên, ngọn cây xanh rờn, hình nhọn mũi tên lao thẳng trên bầu trời”, cũng như các thế hệ làng Xô Man, lớp này tiếp lớp khác đứng lên. Anh Quyết hy sinh thì có Tnú, Mai: Mai ngã xuống giữa tuổi tràn đầy sức sống, thì Dít lớn lên rất nhanh đến không ngờ, trở thành bí thư chi bộ, chính trị viên xã đội: rồi những bé Heng, thế hệ tiếp theo của Dít cũng đang lớn lên, tiếp tục cuộc chiến đấu. Đồng thời, ngược lại, nhiều chỗ miêu tả con người, nhà văn đã so sánh với cây xà nu. Cụ Mết thì “ngực căng như một cây xà nu lớn”, vết thương trên lưng Tnú do giặc tra tấn thì “ứa ra một giọt máu đậm, từ sáng đến chiều thì đặc quyện lại, tím thâm như nhựa xà nu”.
Hình ảnh xà nu ưa thích ánh sáng mặt trời “Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng”. Nhà văn mượn hình ảnh cây xà nu để miêu tả hình ảnh khát vọng tự do, độc lập của Tnú cũng như dân làng Xô Man. Rừng xà nu cũng chính là Xô Man, những con người chịu nhiều đau thương, mất mát bởi sự tàn ác của đế quốc Mĩ “Cả rừng xà nu hàng vạn cây không có cây nào là không bị thương.
Những nỗi đau, những vết thương tích mà cây xà nu phải chịu mấy cũng là những nỗi đau của người dân nơi đây phải trải qua và chống chọi với sự khốc liệt tàn ác của chiến tranh. Có những cây bị chặt đúng ngang nửa thân mình, đổ ào ào như một trận bão. Ở chỗ vết thương, nhựa ứa ra, tràn trề, thơm ngào ngạt, long lanh nắng hè gay gắt, rồi dần bầm lại, đen và đặc quyện thành cục máu lớn”. Nguyễn Trung Thành đã dùng biện pháp miêu tả sự miêu tả chi tiết, chân thật đã tạo nên sự hòa nhập tương ứng sự gần gũi và có sự tương thích giữa con người với thiên nhiên với chất thơ hào hùng. Nhà văn đã ví cụ Mết như một cây xà nu lớn bởi vị cụ là tượng trưng cho những người già từng trải và gắn bó lâu đời mật thiết với cây xà nu và mảnh đất Tây Nguyên nơi cụ sinh sống từ lúc sinh ra. Cụ hiểu được tầm quan trọng và sức mạnh tiềm tàng, sức sống mãnh liệt của rừng xà nu mà dân làng Xô Man luôn coi rừng xà nu là linh hồn, sự sống của họ. “không có cây gì mạnh bằng cây xà nu của đất ta,..”. Chính hình tượng xà nu đem đến cho người đọc nhiều liên tưởng sâu sắc về thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Nhân tộc Việt Nam đã biết bao nhiêu anh hùng cách mạng đã hi sinh và chiến đấu kiên cường, bất khuất không ngại gian khổ, đã đổ máu để bảo vệ nền độc lập dân tộc đặc biệt là dân tộc Tây Nguyên. Chính nhân vật Tnú, cụ Mết đã hào hùng khẳng định với bọn xâm lược với tất cả niềm kiêu hãnh và sự tự hào tự tôn dân tộc của mình. “Mày có đi qua chỗ rừng xà nu gần con nước lớn không? Nó vẫn sống đấy, không có cây gì mạnh bằng cây xà nu đất ta. Cây mẹ ngã, cây con mọc lên. Đố nó giết hết rừng xà nu này!”
Hình ảnh anh Xút và bà Nhan bị chặt đầu treo lên cây vả hay hình ảnh Mai và đứa con bị tra tấn bằng gậy sắt đến chết. Hình ảnh mười đầu ngón tay Tnú bị đốt bằng nhựa xà nu đến mức chỉ còn hai đốt mà thôi. Những hình ảnh trên thấy được sự tàn ác, sự khốc liệt của chiến tranh mà người dân ta phải trải qua. Qua đó, thấy được sự kiên cường bất khuất, ý chí đấu tranh chiến đấu đến cùng của dân tộc ta. Bằng nghệ thuật ẩn dụ độc đáo mà nhà văn đã làm nổi bậc và khắc họa rõ nét về sự sống và tinh thần bất khuất, sự chống trả và vùng dậy của dân làng Xô Man trong phong trào đấu tranh vũ trang thời bây giờ. Cả ngọn đồi xà nu hàng trăm cây gắn bó với nhau tạo như một cộng đồng rộng lớn của dân Tây Nguyên một lòng đoàn kết đánh giặc chống trả kẻ thù xâm lược. Nghệ thuật ẩn dụ ở chỗ khu rừng xà nu hàng trăm cây xà nu sinh sôi nảy nở, ham ánh nắng mặt trời là sự khát vọng tự do độc lập của dân làng Xô Man nói riêng và dân tộc ta nói chung. Kết cấu đầu cuối tương ứng ở đầu kết thúc câu chuyện đều nhắc tới những hình ảnh rừng xà nu bạt ngàn, hùng vĩ tạo nên màu sắc sử thi cho toàn bộ tác phẩm.
Xuyên suốt toàn bộ câu chuyện mà tác giả muốn gửi gắm đến độc giả đầy chất sử thi hào hùng, hùng tráng với ngôn ngữ độc đáo, tinh tế trong miêu tả tạo dựng hình ảnh cây xà Nu và tái hiện bởi các nhân vật để thể hiện tinh thần chiến đấu bất khuất của dân tộc ta.
Nhà văn xây dựng nên hai hình tượng nhân vật mang tính đối lập nhau đó là giữa bọn thằng Dục tàn ác và những thế hệ anh hùng để làm nổi bật lên tinh thần, ý chí đấu tranh của dân làng. Kiểu kết cấu truyện lồng trong truyện đã mang lại sức hấp dẫn cho tác phẩm. Bên cạnh câu chuyện về cuộc nổi dậy của dân làng Xô Man còn là câu chuyện về cuộc đời người anh hùng Tnú. Tất cả những yếu tố đó đã làm thiên truyện sống mãi trong lòng độc giả. Nhớ đến Tây Nguyên là chúng ta nhớ đến những cánh rừng xà nu bạt ngàn và các thế hệ anh hùng nối tiếp nhau chống giặc. Xà nu có mặt trong đời sống hằng ngày như đã tự ngàn đời nay của dân làng Xô Man. Chính Ngọn lửa xà nu trong mối bếp; đống lửa ở nhà rông tập hợp cả dân làng, ngọn đuốc xà nu cháy sáng soi những đoạn rừng đêm; khói xà nu hun tấm bảng đen cho anh Quyết đạt Tnú và Mai học chữ..; xà nu cũng tham dự vào những sự kiện quan trọng của cuộc sống chống Mĩ: ngọn đuốc xà nu cháy sáng trong tay cụ Mết và tất cả dân làng vào rừng lấy dao, mác, dụ, rựa đã giấu kĩ, chuẩn bị cho cuộc nổi dậy, và đêm đêm làng Xô Man thức, dưới ánh đuốc xà nu, mài vũ khí; giặc đốt hai bàn tay Tnú bằng giẻ tẩm nhựa xà nu…; cũng ngọn lửa từ các đuốc xà nu soi sáng rực cái đêm cả làng nổi dậy, soi rõ xác mười tên lính giặc bị giết ngổn ngang quanh đống lửa lớn giữa sân làng…
Cây xà nu được xem là người chứng kiến toàn bộ sự giác ngộ, sự hy sinh thầm lặng, lòng dũng cảm, ý chí quật cường của dân làng Xô Man: “Đứng trên đồi xà nu gần con nước lớn. Suốt đêm nghe cả rừng Xô Man ào ào rung động. Và lửa cháy khắp rừng.”. Ánh lửa xà nu soi sáng lời căn dặn của anh Quyết: “Người còn sống phải chuyển dáo, mác, dụ. rựa, tên, ná… Sẽ có ngày dùng tới”. Lửa xà nu thử thách ý chí cũng như lòng can đảm của Tnú: “không có gì đượm bằng nhựa xà nu.. Mười đầu ngón tay đã thành mười ngọn đuốc… Máu anh mặn chát ở đầu lưỡi.. ”. Căm thù trong nhân vật Tnú cháy giần giật như nhựa xà nu bén nhạy để “bàn tay hận thù” thành “bàn tay trả thù” bóp chết tên ác ôn dưới ngách hầm. Xà nu và những người dân Tây Nguyên dường như có mối giao hòa, sự gắn bó mật thiết với nhau. Đây cũng chính là dụng ý của nhà văn khi xây dựng hình tượng nhân vật Tnú có sức mạnh và sự kiên cường, sức sống mãnh liệt như vậy. Con người Tây Nguyên có khát vọng độc lập tự do, mong muốn có cuộc sống bình yên, ấm no hạnh phúc và không phải chứng kiến những mất mát đau thương của chiến tranh khốc liệt. Tác giả đã gửi gắm khát khao, mong ước ấy qua hình tượng xà nu bạt ngàn, rộng lớn, tinh thần thép và sự bền bỉ, sức sống dẻo dai mà xà nu mang lại.
Trong mắt dân làng Xô Man và con người Tây Nguyên cũng như tác giả xem rừng xà nu là bức tranh thiên nhiên hùng vĩ về mảnh đất Tây Nguyên, là bản hùng ca mạnh mẽ, tự hào về tinh thần, ý chí của dân tộc nơi đây trong kháng chiến chống Mỹ. “Rừng xà nu” là truyện ngắn kết tinh tài năng, tấm lòng của Nguyễn Trung Thành với mảnh đất Tây Nguyên thương nhớ. Có thể nói hình tượng xà nu là mô típ chủ đạo của tác phẩm. Xà nu trở thành biểu tượng cho cuộc sống và phẩm chất của dân làng Xô Man. Đó là một sáng tạo nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Trung Thành. Nhà văn đã lựa chọn hình ảnh cây xà nu và đem lại cho nó những ý nghĩa mới, những vẻ đẹp mới để dựng lên bức tranh sử thi chống Mĩ của những con người kiên cường bất khuất nơi núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ, tươi đẹp.
